EYT için kapsamlı bir çalışma yapıldığı ve Aralık ayının başında Meclis’e gelerek yasalaşacağı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından duyurulmuştu. Hollanda ve Almanya modellerinden bahsedildiğini ancak tek tip bir düzenlemenin masada olduğunu söyleyen Bakan Bilgin, konu hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a da bilgi verdiklerini belirtmişti. Staj ve çıraklık dönemi sigortaların ise EYT için başlangıcı sayılmayacağı ifade edilmişti.
EYT'DEN KAÇ KİŞİ YARARLANACAK?
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu, Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi ile ilgili olarak, “Bu düzenleme yapıldıktan sonra ilk etapta emekli olacak kişi sayısı 1 milyonun üzerinde. Dosya bazlı yaklaşık 12,5 milyon emeklimiz var. İlk etapta 1,5 milyona yakın kişinin emekli olacağı, sonra da sisteme girişin devam edeceği bir düzenleme olacak. Yaklaşık 3-4 milyon arasında bir vatandaşımızın bu kapsamda olduğunu tahmin ediyoruz. Hepsi bir anda olmayacak. Tabii detaylar için en doğru ağız Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız, benim de hocam olan sayın Vedat Bilgin olacak” dedi.
“ORNANİK OLARAK 10 YILA YAYILIR”
“Bu süreçte yasanın yürürlüğe girmesiyle beraber EYT’li olmayıp, EYT’li olacaklar da olacak” diyen Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun çok kritik bir noktaya dikkat çekerek şunları söyledi:
“Çünkü 8 Eylül 1999 öncesinde çalışmaya başlamış ama işvereni o kişiyi sigortalı yapmamış. On binlerce kişi dava açarak EYT’li olabilecek. Borçlanmalarla emekli olabilecek. 4 milyon 400 bin EYT’li var. Ancak yasa çıktığında bu durumlarla beraber maksimum 700-800 bin kişi daha emekli olabilir. Bu da organik olarak 10 yıla yayılır. Çünkü emekli olmak için Türkiye’de 8 Eylül 1999 öncesi girişi olup da prim gün sayısı az olan o kadar çok kişi var ki, onların da primlerini tamamlaması gerekecek. İlk etapta SGK’lı çalışanlar en fazla emeklilik talebinde bulunur. Bağ-Kur’luların çok borcu vardır. Günlerini tam olarak doldurmadığından çok fazla kişi emekli olamaz. Emekli Sandığı mensupları da devlet memuru olduğu için aylıkları yarı yarıya düşeceğinden, onların büyük bir kısmı emekli olmayı tercih dahi etmeyecek. Örneğin 14 bin lira ile çalışan memura emekli maaşı 8 bin lira verecekler. Bu kişi emekli olmayı tercih etmeyecek. Herkes planını, programını yapsın.”
EMEKLİLİK HESAPLAMASINDA ‘ROBOT’ DETAYI
Son günlerde E-devlet uygulaması üzerinde yer alan ‘Çalışma Hayatım’ bölümünün hata vermesi, sosyal medyada gündem olurken konuyu da değerlendiren uzman isim, “Şu anda SGK ve Çalışma Bakanlığı çok kapsamlı, çok derinlemesine bir çalışma yapıyor. Tek tek bireysel olarak kimlerin emekli olup, kaç lira emekli aylığı alacağını, kimlerin ilk müracaatta bulunacağını robotlar hesaplıyor. Kişiler oturup elle hesaplama yapmıyor. Sosyal Güvenlik Bakanlığı sistem robotlarını çalıştırıyor. Bu nedenle sisteme giren kişiler farklı şeyler görebilirler. ‘Çalışma Hayatım’ bilgileri de robot tarafından hesaplanır. Düz bilgiler verir. O yüzden o veriler çok da doğru değildi. Bundan sonra 8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalı olan herkes EYT’lidir. O kişilerin artık emeklilik yaşları değişti. Onlarla hiç işleri olmasın” dedi.
EYT’DE HANGİ FORMÜL MASADA?
EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinde önce ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlayan, prim ve yıl koşullarını sağladığı halde yaş şartını bekleyen sigortalıları kapsıyor. 8 Eylül 199'dan önce sigorta girişi olanlar için kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi koşulu bulunuyor. Yıl şartı ve prim ödemeleri gibi emeklilik şartlarını yerine getirenlerin yaş şartına bakılmaksızın emekli edilmeleri bekleniyor. Yaş ve yıl koşulunu sağlayan herkes düzenlemenin çıkmasının ardından emeklilik hakkı kazanacak. Bu kişilerin yaş ve prim gün sayısına göre kademeli olarak emeklilik yolunun açılması bekleniyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesinde kademeli olarak geriye çekilme ihtimaller arasında yer alırken bir yaş sınırının getirilmesi de konuşulanlar arasında yer alıyor. Daha önce 50 yaş formülü gündeme gelmişti, yeni bir yaş sınırının getirilmesi halinde emeklilik yıl ve prim şartını dolduranların belirlenen yaşı beklemeleri gerekecek.
